Fjalorth

Kanabis

I përdorur që nga kohërat e lashta, bima kanabis sativa përmban më shumë se 400 komponime kimike, duke përfshirë mbi 100 fitokanabinoide, të cilat mund të shkaktojnë efekte të ngjashme me drogën tek njerëzit. Më të njohurit janë delta-9-tetrahydrocannabinol (THC), një lëndë psikoaktive e cila prodhon gjendjen e dehjes mendore dhe kanabidioli (CBD). Në varësi të llojit të produktit të përdorur, kanabisi mund të tymoset, thithet, merret nga goja, trajtohet në lëkurë ose përzihet në ushqim dhe pije.

THC (delta-9-tetrahydrocannabinol)

Tetrahydrocannabinol (THC) është substanca psikoaktive që prodhon gjëndjen e dehjes të lidhur me tymosjen e kanabsit. THC është një nga të paktën 113 kanabinoidet totale të identifikuara në bimë.

Kanabis mjekësor

Një term i përgjithshëm për të përshkruar kanabisin e përdorur për qëllime terapeutike. Kanabisi mjekësor përfshin bimën e kanabisit apo produktet e derivuara prej saj të cilat janë miratuar nga entet përkatëse për tu tregëtuar në barnatore. Një raport i vitit 2017 nga Akademitë Kombëtare të Shkencave, Inxhinierisë dhe Mjekësisë gjeti prova të forta se kanabisi është efektiv për trajtimin e dhimbjeve kronike, të përzierave dhe të vjellave të shkaktuara nga kimioterapia dhe spasticitetit të sklerozës së shumëfishtë, me çrregullimin e krizave epileptike te fëmijët. Raporti gjeti gjithashtu prova të moderuara se kanabisi është efektiv për trajtimin e një sërë kushtesh të tjera.

Kërpi

Kërpi është varietetet i bimës së kanabisit. Kanabisi, kultivohet kryesisht për vetitë e saj psikoaktive, ndërsa kërpi, është kultivuar historikisht për qëllime industriale dhe së fundmi për produkte terapeutike me bazë CBD. Sipas definicioneve ligjore, kanabisi përkufizohet si një bimë kanabisi me më shumë se 0.3% THC ndaj peshës, ndërsa kërpi përmban 0.3% ose më pak THC; në përputhje me rrethanat, produktet e kërpit kanë më pak gjasa të shkaktojnë një efekt dehës.

Kërpi është korrur për kërcellin dhe farat e tij dhe natyrisht është më i ulët në THC dhe më i lartë në CBD sesa kanabisi. Kërpi i rritur komercialisht është gjithashtu një burim për tekstile, letër, ushqime, lëndë djegëse dhe materiale ndërtimi.

CBD (kanabidiol)

Një përbërje jo dehëse e kanabisit që mund të nxirret nga bimët e kanabisit ose të kërpit. Tani shitet gjerësisht në vendet Evropiane, në dyqane dhe në dispanseritë e kanabisit si pilula, vajra, locione, karamele dhe produkte të tjera. Përdoret për të reduktuar stresin, depresionin, dhimbjet e kyçeve, inflamacionin, krizat dhe çështje të tjera shëndetësore.

9 Janar 2023

Këtë pyetje e ngriti Dr. Adela Llatja dhe analiza është publikuar në Journal of Illicit Economies and Development duke u bazuar në 103 raste gjyqësore të personave apo grupeve të personave të dënuar për kultivim kanabisi në Shqipëri. Dr. Llatja është përpjekur për të hedhur dritë drejt një pyetje për të cilën ka shumë pak ose aspak informacion të verifikuar.

Qëllimi i këtij studimi është të identifikojë pikat e nxehta të kanabisit në Shqipëri dhe profilin e atyre që kultivuan në mënyrë të paligjshme kanabis midis viteve 2010-2020, duke marrë parasysh moshën, gjininë, gjendjen civile, nivelin arsimor, nivelin e të ardhurave dhe kushtet në të cilat ata kultivojnë. Ky studim paraqet prova të reja për politikëbërësit për të trajtuar shkaqet rrënjësore të kultivimit të paligjshëm të kanabisit në Shqipëri.

Kjo analizë rikonfirmon tezën se ata që merren me kultivimin e kanabisit janë të nxitur nga faktorë ekonomikë, mungesa e aksesit në treg, mungesa e arsimit dhe mungesa e aksesit në shërbimet sociale.

Autori: Dr. Adela Llatja

Llatja, A., 2022. The Big Unknown: Who Grows Cannabis in Albania? — a Case-based Approach to the Cannabis Farmers in Albania. Journal of Illicit Economies and Development, 4(1), pp.71–85. DOI: http://doi.org/10.31389/jied.103

13 Nëntor 2022

Gruber, një profesor i asociuar i psikiatrisë në Shkollën Mjekësore të Harvardit, drejton programin “Bërthamë Njohëse dhe Klinike të Neuroimazhimit” dhe “Studimet e Kanabisit për Zbulimin Neuroshkencor” (MIND) në Spitalin McLean. Ajo dhe ekipi i saj po përdorin teste të aftësisë njohëse dhe klinike, si dhe teknika të neuroimazhimit si MRI funksionale, për të ndihmuar në sqarimin se si kanabisi ndikon në trurin e njeriut. Ata kanë zbuluar, për shembull, se individët që fillojnë përdorimin e shpeshtë të kanabisit rekreativ para moshës 16-vjeçare - kur truri është ende në zhvillim - mund të performojnë më keq në aftësitë njohëse ose të sjelljeve që përfshihen në korteksin frontal, si kujtesa, vëmendja dhe gjykimi, sesa ata që nuk përdorin kanabis ose që filluan ta përdorin atë më vonë. Një studim i kohëve të fundit që Gruber ishte bashkë-autor i nënvizoi këto gjetje duke përdorur rezultatet nga një test i simuluar drejtimi. Neuroimazhimi ka zbuluar gjithashtu ndryshime në lëndën e bardhë, fibrat nervore kritike për komunikim efikas midis rajoneve të trurit, te përdoruesit e hershëm të kanabisit.

Gruber është veçanërisht e emocionuar për kërkimin e ekipit të saj mbi kanabisin mjekësor dhe efektin e tij në njohjen, strukturën e trurit, funksionin dhe cilësinë e jetës. "Pothuajse asnjë literaturë nuk ekziston për ndikimin afatgjatë të kanabisit mjekësor," thotë Gruber, i cili nisi Programin MIND në fund të 2014 për të trajtuar këtë boshllëk. “Shumë njerëz janë të dëshpëruar për të gjetur ndonjë gjë që funksionon për të lehtësuar simptomat e tyre. Do të ishte fantastike të dije se çfarë në të vërtetë funksionon dhe nuk funksionon për pacientët me kalimin e kohës.”

Rezultate inkurajuese kanë dalë nga studimi i parë i MIND, një studim vëzhgues i individëve që përdorin kanabis mjekësor për kushte dhe simptoma të ndryshme. Ekipi kryen vlerësime të shumta përpara se pjesëmarrësit - të cilët zgjedhin produktet e tyre - të fillojnë trajtimin. Testimi i mëtejshëm ndodh në tre, gjashtë, 12, 15, 18 dhe 24 muaj pas fillimit të trajtimit të tyre. Edhe pas disa muajsh, pacientët performuan më mirë në detyrat njohëse që kërkonin funksion ekzekutiv; "Në vend që të përkeqësohen, ato në fakt po përmirësohen," thotë Gruber. Kjo është në kontrast me performancën më të dobët njohëse që shihet në mesin e disa përdoruesve të shpeshtë të kanabisit rekreative në krahasim me jo-përdoruesit. Pacientët në këtë studim pionier kanë raportuar gjithashtu përmirësim të humorit, energjisë dhe gjumit, dhe ulje të përdorimit të medikamenteve konvencionale.

Gruber thotë se pacientët mund të mendojnë më qartë sepse simptomat e tyre janë zbutur dhe/ose sepse përdorin më pak ilaçe konvencionale si opioidet. Përveç kësaj, pacientët me kanabis mjekësor priren të jenë më të moshuar se përdoruesit rekreativë, dhe ajo thotë se ka disa të dhëna paraklinike që sugjerojnë se kanabisi mund të ndihmojë në forcimit të sistemit endokannabinoid të plakjes së trupit - një sistem natyror që ndihmon në rregullimin e funksioneve kryesore si gjumi, humori, oreksi dhe memorie.

Programi MIND po kryen gjithashtu studime kërkimore mjekësore të kanabisit që përfshijnë veteranë, gra me probleme të lidhura me menstruacionet dhe menopauzën dhe të sëmurët me dhimbje kronike. Përveç kësaj, laboratori i Gruber ka nisur provën e parë klinike në SHBA për të krahasuar efektivitetin e dy formulimeve të ndryshme që përfshijnë kanabidiol (CBD) - një përbërës jo psikoaktiv i kanabisit - për trajtimin e ankthit. Pacientët do të marrin ose një produkt me spektër të plotë që është i përqëndruar në CBD dhe përmban kanabinoidë dhe terpene të tjera (komponime organike që ofrojnë aromë, shije dhe gjithashtu mund të kenë efektet e tyre në trup); një formë përbërëse e vetme e nxjerrë e CBD nga i njëjti burim; ose një placebo. Gruber dëshiron të dijë nëse versioni i spektrit të plotë do të funksionojë më mirë për të reduktuar ankthin.

Autori: Debra Bradley Ruder është një shkrimtare e pavarur mjekësore me bazë në Greater Boston.

Publikimet e Harvard Medical School

6 Nëntor 2022

Një sondazh i kryer nga Harvard ofron një paraqitje të shkurtër të përdorimit të kanabisit dhe CBD mes grave në moshën e mesme.

Nxehjet dhe ndryshimet e gjumit ose të humorit janë simptoma të njohura, shqetësuese që mund të shfaqen gjatë menopauzës dhe në periudhën para menopauzës. Një studim sugjeron se gati 80% e grave të moshës së mesme (Në SHBA) përdorin kanabis për të lehtësuar disa simptoma, të tilla si problemet e humorit dhe problemet me gjumin.

Një numër në rritje i shteteve amerikane kanë legalizuar kanabisin për përdorim mjekësor ose rekreativ vitet e fundit. Kjo valë pranimi shkon së bashku me skepticizmin në disa qarqe në lidhje me opsionet e trajtimit të menopauzës të miratuara nga FDA (Food and Drug Administration, enteti që autorizon përdorimin e medikamenteve të reja në SHBA), duke përfshirë terapinë hormonale. Por mungesa e të dhënave kërkimore afatgjata rreth përdorimit të kanabisit ka bërë që një ekspert i Harvardit të pyesë se sa i sigurt mund të jetë ai, edhe pse pranon efektivitetin e tij të mundshëm për disa probleme të menopauzës.

"Gjithnjë e më shumë pacientë më thonë çdo vit se kanë provuar kanabis ose CBD (kanabidiol, një përbërës aktiv në kanabis), veçanërisht për gjumë ose ankth," thotë Dr. Heather Hirsch, drejtuese e Klinikës së Menopauzës dhe Midlife në Harvard- lidhur me Brigham dhe Spitalin e Grave. "Apeli i tij shtohet se kanabisi tani është i ligjshëm në shumë vende dhe funksionon në mënyrë akute për disa orë.

Sondazhi i ri i udhëhequr nga Harvardi, i botuar në revistën “Menopause”, shqyrtoi modelet e përdorimit të kanabisit në 131 gra në paramenopauzë (vite para se të ndalojnë periodat) së bashku me 127 gra që kishin kaluar në menopauzë. Pjesëmarrësit u rekrutuan përmes postimeve në internet në faqet e mediave sociale dhe një platforme rekrutimi në internet. Pothuajse të gjithë të anketuarit ishin të bardhë dhe shumica ishin të klasës së mesme, sipas raportimit të të ardhurave.

Shumica dërrmuese (86%) ishin përdorues aktualë të kanabisit. Pjesëmarrësit u ndanë nëse përdornin kanabis për arsye mjekësore, qëllime rekreative ose të dyja. Gati 79% e miratuan atë për të lehtësuar simptomat e lidhura me menopauzën. Prej tyre, 67% thanë se kanabisi ndihmon me shqetësimin e gjumit, ndërsa 46% raportuan se ndihmon në përmirësimin e humorit dhe ankthit.

Gratë në periudhën e para-menopauzës raportuan simptoma më të këqija të menopauzës sesa bashkëmoshatarët e tyre pas menopauzës, si dhe përdorim më të madh të kanabisit për të trajtuar simptomat e tyre. Më shumë se 84% e pjesëmarrësve raportuan se pinin duhan kanabis, ndërsa 78% konsumonin ushqime me kanabis dhe gati 53% e përdornin në formë tymosje me avull.

Një kufizim i dukshëm i analizës është grupi i vetë-përzgjedhur i pjesëmarrësve, të cilit i mungonte diversiteti dhe mund të anonte rezultatet. Por Dr. Hirsch nuk u befasua nga përqindja e lartë e raportimit të përdorimit të rregullt të kanabisit. "Nuk do të habitesha nëse këto shifra pasqyrojnë popullsinë më të gjerë," thotë ajo.

Ka kuptim që gratë e moshës së mesme raportuan se kanabisi përmirëson ankthin, humorin dhe gjumin, thotë Dr. Hirsch. Ilaçi ka të ngjarë të ndihmojë të gjitha këto simptoma duke "errësuar korteksin paraballor, pjesën vendimmarrëse të trurit tonë".

Për shumë gra, ankthi rritet gjatë paramenopauzës, vëren ajo. Arsyet e zakonshme të stresit gjatë asaj periudhe, të tilla si plakja e prindërve ose një vetmia, shtojnë efektet e hormoneve. "Është ajo ndjenjë e "nuk mund ta fik trurin tim". Është vërtet shqetësuese sepse ata bien në shtrat dhe nuk mund të bien në gjumë, kështu që janë më të lodhur, me humor dhe më të çuditshëm ditën tjetër”, shpjegon ajo. Zbehja e korteksit frontal u mundëson njerëzve të qetësohen.

Nxehjet, të përmendura shpesh si simptoma më e zakonshme e menopauzës, nuk u përmirësuan aq shumë nga përdorimi i kanabisit, sipas të anketuarve në sondazh. Edhe kjo ka kuptim, thotë Dr. Hirsch, sepse hipotalamusi - rajoni i trurit që konsiderohet termostati i trupit - nuk ndikohet ndjeshëm nga ilaçi.

Duke pasur parasysh mungesën e provave klinike që testojnë objektivisht efektivitetin dhe sigurinë e kanabisit për të menaxhuar simptomat e menopauzës, nevojiten qartësisht më shumë kërkime.

"Nëse njerëzit po gjejnë lehtësim nga kanabisi, mirë. Por a është i sigurt? Ne mendojmë kështu, por nuk e dimë," thotë ajo. "Nuk ka studime të grave të moshës së mesme që përdorin kanabis për 10 vjet, për aq kohë sa zgjasin simptomat e menopauzës. A do të ketë efekte afatgjata në kujtesë? Në funksionin e mushkërive? Nuk e dimë."

Autori: Maureen Salamon
Redaktore Ekzekutive, Harvard’s Health Watch

Maureen Salamon është redaktore ekzekutive e Harvard Women’s Health Watch. Ajo filloi karrierën e saj si reportere gazetash dhe më vonë mbuloi shëndetin dhe mjekësinë për një shumëllojshmëri të gjerë faqesh interneti, revistash dhe spitalesh. Puna e saj është shfaqur në The New York Times, The Atlantic, CNN.com, WebMD, Medscape dhe HealthDay, mes mediave të tjera kryesore. Maureen fitoi një BA në gazetari të shkruar nga Universiteti Penn State.

24 Dhjetor 2021

Komuniteti Legalize Albania (më poshtë KLA) ka ndjekur deklaratën e Kryeministrit, nëpërmjet mediave audiovizive.

KLA përshëndet çdo nisëm e cila është në favor të përmirësimit të demokracisë së drejtpërdrejtë të qytetarëve Shqiptarë. Mbështesim qeverinë në hapin e ndërmarrë për të zhvilluar sondazhet publike e cilitdo lloj dhe për cilatdo tema.

Në të njejtën kohë, nxisim shumicën qeverisëse, opozitën dhe të gjitha forcat partiake të nisin sa më parë konsultime me bazë të gjërë dhe të pozicionohen qartazi pro ose kundër çështjes së legalizimit të kanabisit.

Dëshirojmë të nënvizojmë se legalizimi i kanabisit duhet ngritur në nivel ekspertësh, për të vlerësuar mundësitë dhe rreziqet, në të gjithë sektorët e përfshirë nga legalizimi i kanabisit.
KLA do vazhdojë të lobojë, në të gjitha mënyrat demokratike dhe ligjore për legalizimin e kanabisit medicinal dhe për përdorim rekreacional.

KLA përbëhet prej qytetarësh të angazhuar dhe ekspertë të fushave të ndryshme, të cilët shohin si përgjegjësi, të vendosin në dispozicion të qytetarëve por dhe çdo instance tjetër, ekspertizën dhe materialet e mbledhura për këtë çështje.

24 dhjetor 2021, Komuniteti Legalize Albania